- Pavlov Psikoloji
- Posts
- Pavlovun Köpeği #025
Pavlovun Köpeği #025
Psikoterapi Serisi 20: Aile Terapisi
Yeni gelen okuyucularımız da hoşgeldi sefa getirdi, önlerde boş yerler var oralara geçebilirsiniz.
Böylelikle 500 okuyucuya ulaşmış olduk. Eşliğiniz için çok teşekkürler.
Biz de tam 20 hafta süren psikoterapi serisinin son sayısına gelmiştik.
Başlamadan sizlerle paylaşmak istediğimiz 3 şey olacak.
Öncelikle bültene dair tek soruluk bir anketimiz var. Görüşleriniz bizim için önemli.
Not: Anket anonim olarak gerçekleşecek. İsminiz kimse tarafından görünmeyecek.
İkinci olarak, önümüzdeki haftayla birlikte tabiri caizse Pavlovun Köpeği Bülten vol. 2’ye geçeceğimizi duyuralım. Psikoloji haberlerini aktaran, araştırmalar paylaşan, nispeten yapılandırılmış bir bülten göreceğiz haftaya.
Son olarak, Beehiiv platformu üzerinde artık yorumlar bölümü de var. Aşağıdaki görselde bulunan butonu her bölümün sonunda görecek, butona tıkladığınızda bülten hakkında görüşlerinizi aktarabileceksiniz.
Yorumlarda buluşalım 🐶
Bülten sonlarında bulunan yorum alanında sizlerle buluşmayı, fikirlerinizi duymayı çok isteriz. Rrr… 🐶 Devam edelim.
Peki, psikolojinin terapiden ibaret olmadığını savunan Pavlovun Köpeği platformu, haftalık e-bülteni altında neden 20 sayılık bir psikoterapi serisi yayınladı?
Psikoterapi kahve oturmalarında/ konuşulduğu gibi iki arkadaş arasındaki sohbettir, tezini çürütmek; onun bir adeti, töresi, geleneği, teorisi, felsefesi, bilimi hatta matematiği olduğunu aktarmak için.
‘‘Evet psikoloji, büyük kitleler tarafından terapiden ibaret görülüyor; ama aslında terapi de öyle sanıldığı gibi bir konu değil ha’’ diyebilmek için.
Biz dilimiz döndüğü kalemimiz yettiğince psikoterapiyi nedirinden nasılından tutup anlatmaya çalıştık. 20 sayıya kaynaklarıyla birlikte göz atan bir okuyucunun ‘‘Ne çok psikoterapi yaklaşımı varmış!’’ demesi bile bizim leblerimize tebessümü getirir, nice 140 gün daha yeni seriler yazmak için fitilimizi ateşler.
Her hafta 1000-1500 kelime içine sığdırmaya çalıştığımız bir ekolün filtrelenmiş posası, elbette o ekolü derinlikle ele almaya yetmedi. Her bir ekolün kendine özgü psikoterapi uygulamaları olduğu gibi, nev-i şahsına münhasır bir felsefesi, kişiliğe, gelişim dönemlerine, psikopatolojilere - yani psikolojik düzensizliklere (disorder) - bakışı, görüşü var.
Geride bırakıyor olduğumuz 20 sayılık psikoterapi serisi, hatta 25 sayımızın tümü, akademik ögeleri çokça barındıran hızlı tüketim içerikleridir. İlgisi uyanan okuyucu, kaynakları derinlemesine ele alıp bilgisini ister genel kültür düzeyinde, ister akademik düzeyde artırabilir. Kaynakça paylaşmamızın sebebi de tam olarak buydu.
Ezcümle her şey eksiktir, hiçbir şey tam değildir; aynı Pavlovun Köpeği e-bülteni gibi.
Önemli not: Eğer bu bültene kaydolmadıysanız, aşağıdaki buton üzerinden mail adresinizi bizimle paylaşarak kaydolmayı unutmayın lütfen.
20 sayılık seri içinde Bergama’daki Asklepion’dan başlayan, Hipokrat’a, Schopenhauer’e, Sigmund Freud’a dokunan bu psikoterapi maratonunun son sayısında, bugün Aile Terapisi’ne değineceğiz. Gong sesiyle birlikte başlıyoruz 🛎
Aile Terapisi
Aile terapisi hem bir teori hem de bir tedavi yöntemi. Klinik sorunları, sistem teorisine dayalı olarak ailenin işlemsel kalıpları bağlamında görmenin bir yolunu sunar. Aile terapisi aynı zamanda bir ailenin üyelerine sorunlu, uyumsuz, tekrarlayan ilişki kalıplarının yanı sıra kendini bozan veya kendini sınırlayan inanç sistemlerini belirleme ve değiştirme konusunda yardımcı olunan bir müdahale biçimini temsil ediyor.
Bireysel odaklı terapilerden farklı olarak, aile terapisinde tanımlanan hasta (ailede sorunlu olduğu düşünülen aile üyesi), aile içinde veya belki de aile ile dış toplum arasındaki sorunlu işlemler tarafından sürdürülen sorunlu veya sıkıntılı davranışlar sergiliyor olarak görülür. Ailelerin değişmesine yardımcı olmak, bireylerin yanı sıra ailelerin de daha iyi işlev görmesini sağlar.
Ailenizle birlikte destek alabileceğiniz konuları listelemek gerekirse:
Evlilk sorunları
Ailede yaşanan değişiklikler
Çocuk - ebeveyn , ebeveyn - ebeveyn arasındaki iletişim sorunları
Travmalar
Zorlu yaşam olayları
Gelişim ve Kavramlar
Aile terapisinin gelişimi 2. Dünya Savaşı'ndan sonra başladı. Bu tarihten önce de terapistler bazı ailelerin hasta için toksik ortamlar oluşturduğunu farkediyor ancak hastaneye yatırma gibi yaklaşımlarla hastayı aile ortamından uzaklaştırma yoluna gidiyorlardı. Halbuki hasta yeniden aynı ortama döndüğünde problemler yeniden kendini göstermeye başlıyordu.
Aile terapisinin ilk isimlerinden biri olan Christian Midelfort, 1957'de "Psikoterapide Aile" kitabını yayınladı. Psikoanalitik psikoterapi kökenli olarak ilk aile terapisi temelleri atılmış oldu.
1950'li yıllarda şizofreni hastaları ve onların aileleri ile çalışmaya başlayan Bateson "double bind" kuramını ve Lidz de "schism" ve "skew" tanımlamalarını ortaya attı. Bunlar aile terapisinin önemli kavramlarıydı.
Double bind: Annenin olumlu bir mesajı olumsuz bir affekt ile (duygu durumu) vermesi.
Schism: Ailenin birbirleriyle yaman iki zıt gruba bölünmesi.
Skew: Ailenin bir bireyinin ciddi kişilik problemleri nedeniyle evliliğe, problem olacak derecede hükmetmesi.
Başlangıçta psikoanalitik (Freudyen) kökenli olarak doğmuş olsa da aile terapisini birçok ekol kullandı. Örnekler verelim.
Aile Terapisi Türleri
Aile Sistemleri Terapisi
İnsanların ruh sağlığı sorunlarının üstesinden gelmek için ilişkilerinin güçlü yönlerini kullanmalarına yardımcı olmaya odaklanan bir yaklaşım.
İşlevsel Aile Terapisi
Genellikle riskli davranış, şiddet veya madde kullanımı ile ilgili sorunlar yaşayan gençler için kullanılan kısa süreli bir tedavidir. Gençlerin ve ailelerin her bir birey için güven ve saygı inşa ederken çözüm aramalarına yardımcı olur.
Öyküsel (Narrative) Aile Terapisi
Aile üyelerini, bu deneyimlerin kim olduklarını ve başkalarıyla nasıl ilişki kurduklarını nasıl şekillendirdiğini anlamak için kendi hikayelerini anlatmaya teşvik eder. Bu anlatı ile çalışarak, kişi sorunları sadece kendi dar merceğinden görmek yerine daha objektif bir şekilde görmeye başlayabilir.
Psikoeğitim
Aile üyelerinin ruh sağlığı koşullarını daha iyi anlamalarına yardımcı olmaya odaklanır. Aile üyeleri ilaçlar, tedavi seçenekleri ve kendi kendine yardım yaklaşımları hakkında daha fazla bilgi sahibi olarak uyumlu bir destek sistemi olarak işlev görebilir.
Destekleyici Aile Terapisi
Bu terapi türü, aile üyelerinin hissettiklerini açıkça paylaşabilecekleri ve ailelerinden destek alabilecekleri güvenli bir ortam yaratmaya odaklanır.
Aile üyelerinin düşüncelerini ve ihtiyaçlarını nasıl daha iyi paylaşabileceklerini ve çatışmaları ilişkilere daha az zarar verecek şekilde nasıl çözebileceklerini öğrenebildikleri, iletişimi merkeze alan bir tedavi şekli olan aile terapisinin Türkiye için önemli olduğunu düşünüyoruz.
Bizim gibi aile sistemleri birbirinin içine geçmiş, bir kadın için anne, kız çocuk, hoca, abla, iş arkadaşı; bir erkek için baba, kardeş, oğul, arkadaş, ekip üyesi gibi rollerin fazlaca çatıştığı bir ülkede bu terapi türü kullanışlı bir araç.
Terapi tabii ki sosyoekonomik bir konu ve çoğu bir lüks. Orta ve üst gelirli kişiler bunu artık bir ihtiyaç olarak görme eğiliminde olabiliyor. Bizim buradaki çabamız, kulak dolgunluğu sağlamak, bilgi aktarmak, gerekirse kişileri terapiye yönlendirmek.
Devamında terapiye ihtiyacınız olup da ne yapacağınızı bilmiyorsanız, sürece dair bilgi almak için bize yazabilirsiniz. Psikoterapi odağında daha doyurucu yazıları yakın gelecekte www.umutcanakova.com üzerinde bulabileceğinizi de hatırlatalım.
20 sayılık psikoterapi serisinin sonuna geldik. Görüşlerinizi bizimle her zaman paylaşabileceğinizi unutmayın. Tüm yorumları tek tek okuyup cevap vereceğiz 🐶
Bitirirken
1- Psikoterapi serimizin ilk sayısını okumak için, buraya tıklayabilirsiniz.
2- Bültene dair görüşlerinizi, aşağıdaki tek soruluk formu doldurarak ya da bu maili cevaplayarak belirtebilirsiniz:
3- Bu psikoloji bültenini seveceğini düşündüğünüz kişiler varsa, kopyalayıp onlara kolayca iletebileceğiniz link aşağıda:
4- Bülten aboneliğinden ayrılmak isterseniz, buraya tıklayabilirsiniz.
5- Önceki sayıları okumak isterseniz, buraya tıklayabilirsiniz.
6- Kahramanmaraş Depremleri İçerik Hafızası: https://bit.ly/deprem-hafiza
Haftaya pazar kahvaltı saatlerinde görüşmek dileğiyle,
Psikolojiye koşullu kalın.
PK | Umutcan
Kaynaklar
Akademik Makaleler
SAMANCI, A. Y., & Ekici, G. (1998). Aile terapisi. Düsünen Adam, 11(3), 45-51.
Bloglar
Healthline: www.healthline. com/health/family-therapy
Very well mind: www.verywellmind. com/family-therapy-definition-types-techniques-and-efficacy-5190233
Kitaplar
Wedding, D., & Corsini, R. J. (2013). Current psychotherapies. Cengage Learning
Reply