Pavlovun Köpeği #027

Psikedeliklerin Terapötik Kullanımı, GPT-4'ün Hedefindeki Meslekler, Sosyal Psikoloji Trendleri, Batık Maliyet Yanılgısı

9 Nisan sabahından herkese selamlar.

Bültenin yeni formuna güzel geri dönüşler aldık. Çok teşekkür ederiz hepsi için.

Devamındaki isteğimiz ‘‘gerçekten’’ ilgili kitleye ulaşmak; çünkü yazılı içeriğin ötesinde Pavlovun Köpeği adı altında eklemek istediğimiz başka şeyler de var.

E-bültenimize abone olup, 1 maili dahi açmayan kişiler var ve bu normal bir durum. Fakat yine de bu tip toksik bir ilişkiyi sürdürmek istemediğimizden bültenimizi açmayan mailleri tespit edip yavaş yavaş listemizden çıkarmaya başladık.

Bu konuyu da sizlerle şeffafça paylaşmak istedik.

Pavlovun Köpeği bülteni size değer katmıyorsa, buraya tıklayarak aboneliğinizi sonlandırabilirsiniz.

O zaman son bir hatırlatma, ardından bu haftaki sayıya geçelim 🐶

Dünyadan psikoloji haber ve araştırmalarını her hafta ücretsiz olarak almak isterseniz aşağıdaki buton üzerinden mail adresinizi bizimle paylaşabilirsiniz.

Öğrenme / Bilişsel

Amsterdam Üniversitesi'nde yapılan son araştırmalar, yakın zamanlı işlenen anıların bile hatalar içerebilir olduğunu ve bunun da kısa süreli hafıza yanılsamalarına yol açabileceğini gösterdi. Dahası, bu hatalar önceki bilgi ve beklentilerimizden kaynaklanıyor olabilir.

Psikiyatrist Yalda Safai'ye göre batık maliyet yanılgısına kapıldığımızda, kaybın etkisi kazanç ihtimalinden daha kötü hissettiriyor; bu nedenle de gelecekteki maliyetler ve faydalar yerine geçmiş maliyetlere dayalı kararlar almaya devam ediyoruz.

Batık Maliyet Yanılgısı (The Sunk Cost Fallacy): Bir duruma zaten çok fazla "batmış" olduğunuz için para, zaman veya çaba harcamaya devam etmeniz gerektiğini düşündüren bilişsel bir önyargı.

Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne (NIH) göre ise bu durum irrasyonel, duygu temelli karar vermeye yol açıyor ve artık size hizmet etmeyen durumdan uzaklaşmak yerine çıkmaz sokakta ek kaynaklar harcamanıza neden oluyor.

Örgütsel / İş

Araştırmalar, bir kişinin işiyle olan ilişkisinin genel mutluluk duygusunun önemli bir belirleyicisi olduğunu gösteriyor.

Öte yandan pandeminin başlangıcında, birçok çalışan tamamen uzaktan çalışmaya geçişin çalışma ve çalışma dışı saatleri arasındaki çizgiyi bulanıklaştırdığını fark etti. Patronların artan mikro yönetimi, sanal verimlilik izleme araçlarının benimsenmesi ve küresel salgının üst üste binen zorluklarıyla üretimdeki düşüşleri uzlaştıramaması, aşırı çalışmaya ve ek strese yol açtı. Aynı zamanda mesafe, bazı çalışanların duygusal olarak işlerinden kopmalarını ve hayatlarının diğer kısımlarına öncelik vermelerini kolaylaştırdı.

Her ne kadar anketler ABD'li çalışanların evden çalışma imkanının sağladığı esnekliği tercih ettiklerini ortaya koysa da bu ani değişim yine de insanları sarsmaya devam etti. Gallup anket verileri, 2020'den 2021'e kadar ABD'de çalışan bağlılığının son on yılda ilk kez azaldığını ve 2022'de daha da düştüğünü gösteriyor.

GPT-4'e, yerini alacağı meslekler sorulmuş ve 20 tanesini listelemesi istenmiş. Sonuçlar tweette.

Klinik / Sinirbilim

Pittsburgh Üniversitesi'nden araştırmacılara göre depresyon için ketamin tedavisi, umut verici sonuçlar doğuruyor.

Araştırmayı yöneten Dr. Rebecca Price, ketaminin beyinde bir plastisite patlaması yaratarak tedavi sağladığını ifade ediyor. Beynin kronik stresten etkilenme eğiliminde ve depresyon halindeyken esnekliğinin ve plastisitesinin bir kısmını kaybettiğini söyleyen Price, ketaminin beyinde yaşanan bu kaybı hızla geri kazandırdığını belirtiyor.

Ben denedim, böyle değişik renkler çıkıyor kanka. Bir de ağaçlar dans ediyor.

Araştırmacılar psikedeliklerin hafızanın şekillendirilebilirliğinden bilişsel yaratıcılığa kadar biliş üzerindeki faydalarını çalışıyor. Bu maddelerden bazılarının özellikle depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu hastalarının anıları yeniden işlenebilir hale getirmeleri konusunda onlara fayda sağlayabileceğine dair çıktılar var.

Kişilik / Sosyal

Araştırma trendlerini multidisipliner bir bakışla yayınlayan OOIR, 7 günlük sosyal psikoloji trendleri kategorisinde görseldeki 5 çalışma başı çekti.

Araştırmalar, ortalama olarak bir kadının sekse olan ilgisinin ve seks yapma sıklığının orta yaş döneminde erkeklere göre daha fazla azalma eğiliminde olduğunu göstermekte. Journal of Sex Research dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma bu konuya dair ilginç bir ipucu sunuyor.

Orta yaştaki kadınlarda cinsel ilginin azalmasına yol açan temel şeyin ne olduğunu bulmaya çalışan araştırmada ortaya çıkan sonuç gayet basit: Yorgunluk.

Deprem / Psikoloji

18-25 yaş arası 80 depremzede üniversite öğrencisine yönelik olarak oluşturulan mentorluk ve psikolojik güçlendirme programı duyurusu Youthall üzerinde yayınlandı. Detaylar için buraya.

Not: Projede yer almak isteyen psikologlar, psikolojik danışmanlar, akademisyenler ve farklı meslek dallarından kişiler de iletişime geçebilir.

Son Sözler

1- Bültene dair görüşlerinizi, aşağıdaki tek soruluk formu doldurarak belirtebilirsiniz:

2- Bültenin linkini sosyal medyada paylaşarak çabamıza eşlik edebilirsiniz:

3- Bülten aboneliğinden ayrılmak isterseniz, buraya tıklayabilirsiniz.

4- Önceki sayıları okumak isterseniz, buraya tıklayabilirsiniz.

Haftaya pazar kahvaltı saatlerinde görüşmek dileğiyle,

Psikolojiye koşullu kalın.

PK | Umutcan

Reply

or to participate.